مذاکرات برای آتشبس در غزه در شرایطی ادامه دارد که گزارشهای متناقضی درباره تصمیم اسرائیل برای عقبنشینی از مرز غزه با مصر یا تداوم کنترل ارتش اسرائیل بر مرزهای کلیدی منتشر شده است.
صبح روز جمعه ۲۲ تیر خبرگزاری رویترز گزارشی منتشر کرد و به نقل از سه منبع آگاه نوشت مذاکرهکنندگان آتشبس، در حال بررسی راهاندازی یک سیستم نظارت الکترونیکی در امتداد مرز غزه و مصر هستند که به اسرائیل اجازه میدهد پس از آتشبس، نیروهای نظامی خود را از منطقه خارج کند.
اینکه آیا نیروهای اسرائیلی باید در مرز باقی بمانند یا نه، یکی از موانع پیشِ روی توافق آتشبس احتمالی است، زیرا هم حماس و هم مصر بهعنوان میانجی مذاکرات، مخالف حضور نیروهای اسرائیل هستند.
اسرائیل این منطقه مرزی را «کریدور فیلادلفی» مینامد و میگوید خروج نیروهایش از آن، به شاخه مسلح حماس اجازه میدهد تا از طریق تونلهایی، تسلیحات و تدارکات را از مصر به غزه قاچاق و اسرائیل را دوباره تهدید کند.
راهاندازی یک سیستم نظارتی در این منطقه مرزی در صورت توافق طرفهای مذاکره بر سر جزییات، میتواند مسیر را برای توافقآتشبس هموار کند.
رویترز در این گزارش مدعی شد اسرائیل در دور جدید مذاکرات، با عقبنشینی نیروهایش از کریدور فیلادلفی موافقت کرده است.
این گزارش به نقل از یک منبع آگاه نوشت بحث در این زمینه اکنون بر سر نصب حسگرها و سنسورهایی است که در طرف مصری کریدور فیلادلفی نصب خواهند شد.
به گفته این منبع آگاه، هدف از نصب چنین سیستم نظارتی، کشف تونلها و شناسایی هرگونه راه دیگری است که حماس از آن میتواند برای قاچاق اسلحه یا افراد به غزه استفاده کند.
او گفت این سیستم برای توافق آتشبس اهمیت دارد، زیرا به این معناست که نیروهای اسرائیلی دیگر نیازی به حضور در کریدور فیلادلفی نخواهند داشت.
دفتر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیری اسرائیل روز جمعه با انتشار اطلاعیهای، گزارش رویترز درباره رایزنی برای عقبنشینی نیروهای کشورش از کریدور فیلادلفی را «خبری کاملا دروغ» خواند.
در این بیانیه گفته شده نتانیاهو «اصرار دارد که اسرائیل در کریدور فیلادلفی باقی بماند» و در همین راستا، به تیمهای مذاکرهکننده دستوراتی داده و با نمایندگان آمریکا هم به صراحت دربارهاش صحبت کرده و موضعش را با کابینه دولت در جلسه شامگاه پنجشنبه به اشتراک گذاشته است.
با اینحال به نظر میرسد بیانیه دفتر نتانیاهو با اظهارات روز سهشنبه یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل متفاوت باشد.
گالانت تاکید کرده بود در صورت یافتن راهحلهایی که بتواند تلاش حماس برای قاچاق سلاح را متوقف کند، امکان خروج نیروهای ارتش اسرائیل از کریدور فیلادلفی به عنوان بخشی از چارچوب مذاکرات آزادی گروگانها وجود خواهد داشت.
تایمز اسرائیل نیز عصر روز جمعه به نقل از دو مقام اسرائیلی نوشت مذاکرهکنندگان این کشور در حال بحث درباره امکان عقبنشینی از منطقه کریدور فیلادلفی بین غزه و مصر، به عنوان بخشی از توافق هستند.
به گفته آنها، این عقبنشینی بخشی از طرحی خواهد بود که با همکاری مصر و کمک آمریکا و دیگر شرکای بینالمللی، منجر به تقویت مرزها خواهد شد تا اسرائیل مطمئن شود که حماس دیگر نمیتواند از منطقه سینای مصر به غزه اسلحه قاچاق کند.
این طرح شامل ساخت یک دیوار زیرزمینی در امتداد کریدور است تا تهدید تونلهای حماس را خنثی کند.
حمایت حماس از تشکیل دولت مستقل فلسطینی برای اداره غزه
حسام بدران، از اعضای دفتر سیاسی حماس گفت این گروه در طول مذاکرات آتشبس پیشنهاد کرده است که پس از پایان جنگ غزه، دولتی مستقل از افراد غیر حزبی فلسطینی، غزه و کرانه باختری را اداره کند.
یکی دیگر از اعضای عالیرتبه حماس نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که این اقدام، راه را برای انتخابات ملی فلسطین هموار خواهد کرد و برای همین پیشنهاد تشکیل دولتی غیر حزبی با میانجیها هم مطرح شده است.
همزمان با این بحثها، کانال ۱۲ اسرائیل خبر داد که نتانیاهو روز پنجشنبه شرط جدیدی را برای مذاکرات آزادی گروگانها مطرح کرده است که توافقات قبلی با میانجیها را نقض و مذاکرات را پیچیده میکند.
این خواسته مربوط به کنترل کریدور نتزاریم و جلوگیری از بازگشت افراد مسلح به شمال غزه در مرز با اسرائیل است.
نتانیاهو پنجشنبه گفت هر توافقی باید به اسرائیل اجازه دهد جنگ را تا رسیدن به تمامی اهدافش ادامه بدهد.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا نیز پنجشنبه از «پیشرفت» در مذاکرات آتشبس خبر داده بود.
طرح پیشنهادی اسرائیل شامل آتشبس کامل شش هفتهای است که در مرحله نخست آن شماری از گروگانهای در دست حماس از جمله زنان و مجروحان در ازای صدها زندانی امنیتی فلسطینی آزاد خواهند شد.
در این مدت همچنین با عقبنشینی نیروهای اسرائیلی از مناطق پرجمعیت غزه، امکان بازگشت آوارگان به خانههایشان در شمال این منطقه فراهم خواهد شد.
مرحلههای بعدی، شامل مذاکره بر سر آزادی گروگانهای باقیمانده در ازای زندانیان فلسطینی بیشتر و آغاز پروژه چند ساله بازسازی غزه خواهد بود.
حماس در جریان حمله هفت اکتبر (پانزدهم مهر سال گذشته) ۲۰۵ نفر را گروگان گرفت که ۱۰۵ نفرشان در جریان آتشبس ماه نوامبر آزاد شدند.
تصور میشود که ۱۱۶ گروگان ربوده شده از سوی حماس همچنان در غزه باشند که البته همه آنان زنده نیستند.
ارتش اسرائیل مرگ ۴۲ نفر از افرادی که همچنان اسیر حماس هستند را تایید کرده است.