وزارت خارجه اوکراین اعلام کرد شهریار آموزگار، کاردار جمهوری اسلامی در کییف، به این وزارتخانه احضار و مراتب نگرانی شدید اوکراین از گزارشها درباره ارسال موشکهای بالستیک به روسیه، به او ابلاغ شده است. در سوی مقابل، کاخ سفید گفت نمیتواند این گزارشها را مورد تایید قرار دهد.
وزارت امور خارجه اوکراین روز دوشنبه، ۱۹ شهریور، در بیانیهای که در پیامرسان تلگرام منتشر شد، نوشت به کاردار جمهوری اسلامی بهصورت جدی هشدار داده شد که تایید گزارشها درباره تحویل محموله موشکی به روسیه میتواند «عواقبی ویرانگر و جبرانناپذیر» برای روابط دوجانبه کییف-تهران داشته باشد.
روزنامه وال استریت ژورنال روز ۱۶ شهریور به نقل از مقامهای اروپایی و آمریکایی گزارش داد با وجود هشدارهای غرب، جمهوری اسلامی محمولهای از موشکهای بالستیک کوتاهبرد را در اختیار روسیه قرار داده است.
به گفته مقامهای غربی، این محموله شامل بیش از ۲۰۰ موشک بالستیک کوتاهبرد است. حکومت ایران انواع مختلفی از این سلاحها را در اختیار دارد که بُرد آنها تا حدود ۸۰۰ کیلومتر میرسد.
یک مقام ارشد اروپایی هشدار داد ارسال این محموله «پایان کار نیست» و جمهوری اسلامی همچنان به صادرات تسلیحات به روسیه ادامه خواهد داد.
در تحولی مهم، جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید شامگاه ۱۹ شهریور گفت واشینگتن نمیتواند گزارشها در خصوص صادرات موشک از ایران به روسیه را تایید کند.
اظهارات کربی در حالی مطرح میشوند که وال استریت ژورنال در گزارش خود ذکر کرده بود آمریکا تحویل محموله موشکی ایران به روسیه را تایید و شرکای اروپایی خود را از آن مطلع کرده است.
این روزنامه همچنین گفته بود ایالات متحده و اروپا بهطور مشترک در حال کار بر روی بسته تحریمی جدید علیه حکومت ایران هستند.
هیات نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد روز ۱۷ شهریور در بیانیهای ارسال هرگونه موشک بالستیک یا سایر تسلیحات به روسیه را تکذیب کرد.
در این بیانیه آمده: «موضع جمهوری اسلامی در قبال مناقشه اوکراین تغییری نکرده است و تهران ارائه کمکهای نظامی به طرفهای درگیر در این مناقشه را که منجر به افزایش تلفات انسانی، تخریب زیرساختها و فاصله گرفتن از مذاکرات آتشبس میشود، غیرانسانی میداند.»
با این حال، ساعاتی پس از انتشار این بیانیه، احمد بخشایش اردستانی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، گزارشها در خصوص همکاری موشکی تهران و مسکو را تایید کرد و گفت: «ما به حزبالله، حماس و حشد شعبی موشک میدهیم، چرا به روسیه ندهیم.»
او افزود: «ما اسلحه میفروشیم، دلار میگیریم. ما از طریق شراکت با روسیه تحریمها را دور میزنیم، ما از روسیه سویا و ذرت و غیره وارد میکنیم. اروپاییها به اوکراین، اسلحه میفروشند. ناتو وارد اوکراین شده، چرا ما در جهت حمایت از متحد خود به روسیه موشک و پهپاد ندهیم؟»
اتحادیه اروپا: اطلاعات معتبری درباره کمک موشکی جمهوری اسلامی به روسیه دریافت کردهایم
اتحادیه اروپا روز ۱۹ شهریور گزارشها درباره ارسال موشکهای بالستیک ساخت ایران به روسیه را تایید کرد.
پیتر استانو، سخنگوی اتحادیه اروپا در این رابطه گفت: «ما از اطلاعات معتبر ارائه شده از سوی متحدانمان درباره تحویل موشکهای بالستیک ایران به روسیه آگاهیم.»
استانو افزود چنین اقدامی میتواند نشاندهنده «افزایش قابل توجه حمایتهای عملی ایران از جنگ تجاوزکارانه و غیرقانونی روسیه علیه اوکراین» باشد.
او هشدار داد اتحادیه اروپا، در همکاری با شرکای بینالمللی خود، «بهسرعت» به چنین اقداماتی پاسخ خواهد داد و تدابیری از جمله «محدودیتهای جدید و قابل توجه علیه ایران» به کار خواهد گرفت.
به گزارش وال استریت ژورنال در روز ۱۶ شهریور، کشورهای اروپایی در واکنش به کمک موشکی جمهوری اسلامی به روسیه، احتمالا شرکت هواپیمایی ملی ایران، ایرانایر، را از پرواز به فرودگاههای اروپایی منع خواهند کرد.
تحریمهای جدید همچنین مجموعهای از شرکتها و افراد مرتبط با انتقال موشکهای بالستیک به روسیه را هدف قرار خواهند داد که در میان آنان، شرکتهای حمل و نقل نیز دیده میشوند.
جمهوری اسلامی که از متحدان اصلی مسکو به شمار میرود، پیشتر نیز پهپادهای انتحاری شاهد ۱۳۱ و شاهد ۱۳۶ را به روسیه ارسال کرده بود تا در جریان عملیات نظامی در اوکراین مورد استفاده قرار گیرند.
دادستان کل اوکراین روز هشتم شهریور اعلام کرد برای یک سرتیپ سپاه پاسداران به نام عباس موسوی شریفی ملاسرائی، به ظن کمک به روسیه در حمله به اوکراین و ارتکاب جنایت جنگی علیه مردم این کشور، پروندهای گشوده شده است.
روسیه عملیات نظامی خود را علیه اوکراین روز پنجم اسفند ۱۴۰۰ کلید زد و از آن زمان تاکنون، درگیریهای مرگبار میان دو کشور ادامه داشته است.