اجلاس رهبران گروه ۲۰ در ریودوژانیرو با صدور بیانیه‌ای مشترک بر لزوم مقابله با پیامدهای انسانی و اقتصادی درگیری‌های جاری در غزه و اوکراین تاکید کرده و همچنین همکاری‌های بین‌المللی در زمینه تغییرات اقلیمی، کاهش فقر، و سیاست‌های مالیاتی را از اولویت‌های این گروه عنوان کردند.
به گزارش رویترز، رهبران گروه ۲۰ که نشست دو روزه خود را در موزه هنر مدرن ریودوژانیرو برگزار می‌کنند، به بررسی دستور کاری پرداختند که منعکس‌کننده نظم جهانی در حال تغییر بود و تلاش کردند تا پیش از بازگشت دونالد ترامپ، رییس‌جمهور منتخب ایالات متحده، به قدرت در ماه ژانویه، اجماع چندجانبه را تقویت کنند.
ناظران می‌گویند بحث‌های آن‌ها درباره تجارت، تغییرات آب و هوایی و امنیت بین‌المللی با تغییرات شدید سیاست‌های ایالات متحده که ترامپ قول داده با ورود به دفتر ریاست جمهوری اعمال کند، از تعرفه‌ها گرفته تا وعده راه‌حل مذاکره‌شده برای جنگ در اوکراین، مواجه خواهد شد.
با این حال، رهبران در این نشست توانستند به یک اجماع محدود در مورد جنگ رو به گسترش اوکراین برسند که به طور مختصر بر «رنج انسانی» و پیامدهای اقتصادی این درگیری متمرکز بود.
تاکید بر پیامدهای انسانی جنگ‌ها
رهبران گروه ۲۰ اقتصاد بزرگ جهان، در بیانیه‌ی مشترک که شامگاه دوشنبه منتشر شد، ضمن ابراز نگرانی عمیق از وضعیت فاجعه‌بار انسانی در نوار غزه، خواستار افزایش کمک‌های بشردوستانه و حفاظت از غیرنظامیان در این باریکه شدند و از آتش‌بس جامع در غزه و لبنان حمایت کردند.
رهبران در بیانیه‌ی خود همچنین به «رنج انسانی» و پیامدهای اقتصادی جنگ روسیه علیه اوکراین، از جمله اختلال در امنیت غذایی و انرژی جهانی، اشاره کردند.
در جریان تنظیم متن نهایی بیانیه‌ی پایانی نشست گروه ۷ و پس از یک حمله هوایی گسترده روسیه در اوکراین در روز یکشنبه، تلاش‌های دیپلمات‌هایی اروپایی برای تشدید لحن توافق‌شده‌ی بیانیه درباره درگیری‌ها در نوار غزه و اوکراین با مقاومت برخی کشورها مواجه شد و در نهایت درخواست آن‌ها پذیرفته نشد.
چالش‌های اقلیمی پیش روی جهان
رهبران گروه ۲۰ توافق کردند که جهان باید تا پایان نشست تغییرات اقلیمی کاپ ۲۹ در آذربایجان، هدف مالی جدیدی برای میزان کمک کشورهای ثروتمند به کشورهای فقیرتر در حال توسعه تعیین کند.
مقامات کاپ ۲۹ از رهبران گروه ۲۰ خواسته بودند تا در بیانیه پایانی خود نشانه‌ای قوی از اراده خود برای کمک به شکستن بن‌بست در تامین منابع مالی لازم برای برنامه‌های اقلیم ارائه دهند.
با این حال، در بیانیه گروه ۲۰ هیچ راه‌حل مشخصی برای عبور از بن‌بست تامین منابع مالی برای برنامه‌های اقلیمی ارائه نشده است.
رویترز گزارش داده که طبق گفته افرادی که در مذاکرات شرکت داشتند، در جریان مذاکرات ماراتن‌گونه در آخر هفته برای نهایی کردن بیانیه مشترک، بحث‌ها در مورد سیاست‌های آب و هوایی تا ساعات سپیده‌دم یکشنبه ادامه یافت.
مساله فقر و مالیات‌ها
موضوع فقر و گرسنگی شدید و ضرورت اخذ مالیات از ثروتمندان نیز یکی دیگر از محورهای مهم این اجلاس بود که برزیل، میزبان این نشست، آن را در دستور کار گنجانده بود.
لوئیس ایناسیو لولا دا سیلوا، رییس‌جمهور برزیل، نشست روز دوشنبه را با خبر تشکیل «ائتلاف جهانی مبارزه با فقر و گرسنگی» خبر داد که با حمایت بیش از ۸۰ کشور و نهادهای بین‌المللی، بانک‌ها و بنیادهای خیریه بزرگ، آغاز کرد.
لولا که در خانواده‌ای فقیر متولد شده و با سازماندهی یک اتحادیه کارگران فلز، وارد سیاست شد، گفت: «گرسنگی و فقر نتیجه کمبود یا پدیده‌های طبیعی نیستند... آن‌ها محصول تصمیمات سیاسی هستند. در جهانی که سالانه تقریبا شش میلیارد تن غذا تولید می‌کند، این غیرقابل قبول است.»
مقامات برزیلی اذعان کردند که بخش مهمی از دستور کار آن‌ها برای گروه ۲۰ از جمله توسعه پایدار و مالیات‌گیری از ابرثروتمندان، ممکن است هنگامی که ترامپ شروع به دیکته کردن اولویت‌های جهانی از کاخ سفید می‌کند، به حاشیه رانده شود.
نقش قدرت‌های نوظهور و همکاری جنوب جهانی
با این حال، رهبران جهان اذعان کردند که دستور کار برزیل به عنوان رییس نشست، که آفریقای جنوبی، میزبان نشست سال ۲۰۲۵ هم آن را پذیرفته است، اولویت‌های گروه ۲۰ را به جای فراتر از نقطه مرکزی دائمی بحث قدرت‌های غربی پیش برده است.
اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، در حاشیه نشست با اشاره به افزایش اهمیت اقتصادهای بزرگ در حال توسعه، گفت «ما در حال تجربه یک تغییر بزرگ در ساختارهای جهانی هستیم ... این‌ها کشورهایی هستند که می‌خواهند حرف خود را بزنند و دیگر قبول نخواهند کرد که همه چیز به همان شیوه‌ای که دهه‌ها بوده است ادامه یابد.»
در همین حال، شی جین‌پینگ، رییس‌جمهور چین، از مجموعه‌ای از اقدامات این کشور برای حمایت از اقتصادهای در حال توسعه «جنوب جهانی»، از همکاری علمی با برزیل و کشورهای آفریقایی گرفته تا کاهش موانع تجاری برای کشورهای کمتر توسعه‌یافته خبر داد.
برزیل تاکنون از پیوستن به ابتکار زیرساخت جهانی که چنین رهبری می‌کند خودداری کرده است، اما امیدها برای همکاری صنعتی دو کشور بالا است و قرار است شی تا روز چهارشنبه در این کشور بماند و با مقامات این کشور دیدار کند.