دانشمندان در حال طراحی آزمایشی‌اند که می‌تواند احتمال خطر ابتلای زنان به چهار سرطان تخمدان، پستان، رحم و دهانه رحم را تنها با نمونه‌برداری هنگام غربالگری دهانه رحم یا همان پاپ‌اسمیر تشخیص دهد.
گاردین در گزارشی به این آزمایش پرداخته است.
بر اساس دو مقاله منتشرشده در مجله «ارتباطات طبیعت» با استفاده از سلول‌های دهانه رحم طی یک غربالگری معمول، می‌توان نشانه‌هایی از ابتلا به سرطان تخمدان، پستان، رحم، دهانه رحم یافت و یا خطر احتمال ابتلا به آنها را تخمین زد.
به‌گفته محققان پس از انجام این تست، نتایج مفصل‌تر به آزمایش‌های تعیین خطر سرطان در زنان وابسته است.
به‌گفته محققان این آزمایش در نهایت می‌تواند تشخیص سریع‌تر هر چهار سرطان در زنان کم‌سن‌وسال‌تر را ممکن و سرطان را حتی پیش از آغاز آن، متوقف کند. آزمایشی که تحولی در عرصه سلامت زنان خواهد بود.
آتنا لامنیسوس، مدیرعامل اجرایی خیریه «ایو اَپیل» که هزینه پژوهش را با کمک شورای پژوهش اروپا پرداخته گفت چنین آزمایشی گامی در جهت تغییر غربالگری برای سرطان‌های شایع خواهد بود. لامنیسوس تاکید کرد که حرف از تشخیص زودهنگام سرطان نیست، بلکه جلوگیری از به وجود آمدن آن در وهله اول است.
لامنیسوس یافتن یک راه جدید غربالگری برای تشخیص چهار سرطان رایج که زنان را درگیر می‌کند و تشخیص برخی از آنها در مراحل اولیه دشوار است را «انقلابی» توصیف کرد.
سرطان تخمدان بزرگترین عامل مرگ‌ومیر مرتبط با سرطان‌های زنانه است. در حال حاضر ۷۵ درصد سرطان‌های تخمدان در مراحل پایانی آن، که تومور گسترش یافته است، تشخیص داده می‌شود. تشخیص زودهنگام این سرطان می‌تواند نتایج حاصل از درمان را برای بیمار بهتر کند.
سرطان پستان شایع‌ترین سرطان در زنان است و معمولا با آزمایش ماموگرافی و در گام بعد، نمونه‌برداری از بافت پستان، تشخیص داده می‌شود.
لیز اوریوردان، متخصص جراحی سرطان پستان که خود به این سرطان مبتلاست، این پژوهش را بسیار هیجان‌انگیز خواند و گفت در حال حاضر هیچ غربالگری برای تشخیص سرطان پستان در زنان زیر سن ۵۰ سال وجود ندارد. اوریوردان افزود اگر این آزمایش بتواند احتمال بالاتر خطر ابتلا به سرطان پستان، تخمدان، رحم و دهانه رحم را برای زنان در سنین پایین‌تر تشخیص دهد، تحولی در عرصه سلامت زنان ایجاد خواهد کرد.
در پژوهش برای این آزمایش، محققان از نمونه‌هایی از سلول‌های دهانه رحم ۲۴۲ زن مبتلا به سرطان تخمدان و ۸۶۹ زنی که به این سرطان مبتلا نبودند، استفاده کردند. آنان سپس ۱۴ هزار تغییر «وراژن‌شناسی» و یا «اپی‌ژنتیک» را اندازه‌گیری کردند و یک مشخصه دی‌ان‌ای منحصربه‌فرد را شناسایی کردند که می‌تواند برای تشخیص و یا پیش‌بینی سرطان تخمدان استفاده شود.
این اقدام محققان را قادر ساخت تا سرطان تخمدان در ۷۱/۴ درصد زن زیر ۵۰ سال و ۵۴/۵ درصد زنان بالای ۵۰ سال را شناسایی کنند. این یافته‌ها در گام بعدی در گروه دیگری از زنان که ۴۷ تن از آنان به سرطان تخمدان مبتلا بودند و ۲۲۷ نفر از آنها به این سرطان دچار نبودند، مورد تایید قرار گرفت.
در دومین پژوهش، محققان تغییرات «وراژن‌شناسی» در نمونه‌سلول‌های دهانه رحم ۳۲۹ زن مبتلا به سرطان پستان و ۸۶۹ زنی که سرطان پستان نداشتند را بررسی کردند و توانستند زنان مبتلا به سرطان پستان را با یک مشخصه وراژن‌شناسی تک تشخیص دهند. این یافته‌ها سپس با یک‌سری نمونه از ۱۱۳ بیمار مبتلا به سرطان پستان و ۲۲۵ فرد بدون این سرطان، تایید شد.
پروفسور مارتین ویدشوِنتر، استاد دانشگاه یوسی‌ال بریتانیا که هدایت این پژوهش را بر عهده دارد گفت که این تحقیقات شیوه کاملا جدیدی در پیش گرفته که ارزیابی احتمال ابتلای فرد به بیش از یک سرطان را با ارزیابی چندین ردپای وراژن‌شناسی گوناگون، با تنها یک نمونه‌برداری ساده از دهانه رحم ممکن می‌کند.
ویدشونتر افزود این آزمایش به‌دنبال ردپاهایی بر روی دی‌ان‌ای زنان در طول مسیر زندگی آنان می‌گردد و رد آنان به‌سوی ابتلای احتمالی به سرطان را رصد و ثبت می‌کند. او تاکید کرد این آزمایش رویکردی بسیار فردی‌تر به پیشگیری و تشخیص سرطان خواهد داشت؛ آزمایشی که در آن زنان بر اساس احتمال ابتلا و تغییر در خطرات ابتلا به سرطان شخص خودشان، تحت نظر، غربالگری و درمان قرار می‌گیرند.
بنا بر گزارش خیریه «ایو اپیل» زنان در آینده از درجات متفاوت احتمال ابتلا به هر چهار سرطان مطلع خواهند شد و آنانی که احتمال ابتلا به سرطان در آنان بالاتر باشد می‌توانند به‌شکل فعالانه‌تری تحت نظر، ماموگرافی منظم، جراحی کاهش احتمال خطر و درمان قرار گیرند.
ویدشونتر گفت که تحقیقات بیشتر و آزمایش‌های بالینی آتی در سطحی وسیع‌تر نیاز است تا نتایج این‌دست آزمایشات را برای پیش‌بینی موثر احتمال ابتلای زنان به سرطان تایید کند.