گزارش شیوع یک «ویروس جدید» با نام «آنفلوانزای گوجه‌فرنگی» در شهر کرالا در هند، این پرسش را به میان آورده است که منشا این ویروس از کجاست و باعث بروز چه مشکلاتی می‌شود؟
بر اساس مقاله منتشر شده در نشریه پزشکی لانست، اولین مورد ابتلا به «بیماری مرموز»، اوایل ماه می ۲۰۲۲ گزارش شد. از آن زمان، بیماری از شهر کرالا به دیگر شهرهای هند رسید.
بسیاری از مبتلا شدگان، کودکان زیر سن پنج سال هستند و علایمی همچون تب، درد شدید در مفاصل و بثورات پوستی دارند. همچنین تاول‌هایی دردناک و گاه به بزرگی یک گوجه‌فرنگی روی پوست کودکان ظاهر شده است که دلیل نامگذاری این بیماری ویروسی به نام «آنفلوانزای گوجه‌فرنگی» هم همین است.
گرچه این «آنفلوانزا» کودکان را بیمار می‌کند اما گزارشی از وخامت حال یا مرگ ناشی از آن گزارش نشده است. کودکان مبتلا نیز در حال بهبودند.
پزشکان معالج کودکان در ابتدا نمی‌دانستند آن‌ها به چه بیماری‌ای مبتلا شده‌اند چرا که تب و درد بدن می‌تواند به شماری از عفونت‌ها مرتبط باشد.
پزشکان فکر کردند ویروس یا ویروس آبله مرغان است یا ویروسی مرموز است که ممکن است مانند بیماری‌هایی مثل دانگ، همان تب استخوان‌شکن یا چیکونگونیا، به وسیله پشه‌ها منتقل شده باشد.
پزشکان همچنین فکر کردند بثورات پوستی گوجه‌فرنگی‌مانند ممکن است پاسخ متفاوت بدن کودکان به بیماری‌های عفونی در دوران همه‌گیری کوویدـ۱۹ بوده باشد. اندازه بزرگ تاول‌ها همچنین پزشکان را به این گمان انداخت که شاید این بیماری، همان آبله میمون است.
در راه حل معما
دانشمندان در حال بررسی نمونه‌های گرفته‌شده از کودکان مبتلا به آنفلوانزای گوجه‌فرنگی‌اند تا علت این بیماری را کشف کنند.
تاکنون، بررسی‌ها نشان داده‌اند که ممکن است عامل ابتلا به آنفلوانزای گوجه‌فرنگی مرتبط با ویروس «کوکساکی» باشد که عامل بیماری «دست، پا و دهان» است.
این بیماری در بین کودکان شایع است و مبتلاشدگان به بیماری آنفلوانزای گوجه‌فرنگی هم کف دستان، کف پا و داخل دهانشان تاول می‌زند.
به نظر می‌رسد آنفلوانزای گوجه‌فرنگی در حقیقت همان بیماری «دست، پا و دهان» است و نوعی آنفلوانزا نیست. در صورت صحت بررسی‌ها، این بیماری ربطی به گوجه‌فرنگی ندارد و بیماری جدیدی هم نیست.
این بیماری پس از حدود یک هفته خودبه‌خود بهبود می‌یابد؛ گرچه مصرف مسکن تحمل دوره بیماری را آسان‌تر می‌کند.
ایجاد بثورات پوستی در دهان مبتلایان بلع را برای آنان دشوار می‌کند و می‌تواند باعث کم‌آبی بدن در خردسالان شود.
این بیماری در موارد بسیار نادر می‌تواند به ایجاد مننژیت ویروسی در فرد مبتلا منجر شود اما همان‌طور که گفته شد وقوع آن بسیار نادر است و تاکنون گزارشی مبنی بر بروز بیماری جدی ناشی از ابتلا به «آنفلوانزای گوجه‌فرنگی» گزارش نشده است.
«دست، پا و دهان»، مانند بسیاری بیماری‌های عفونی شایع دوران کودکی، بسیار مسری است و می‌تواند از طریق مدفوع و مایعات جمع‌شده در تاول‌ها سرایت یابد. پس کودکان مبتلا، تا پنج روز پس از بروز علایم بیماری نباید به مهدکودک و مدرسه فرستاده شوند.
بازی درآوردن ویروس‌ها از زمان شیوع کرونا
از زمان آغاز همه‌گیری کوویدـ۱۹، ویروس‌ها دست به کارهای عجیب و غریبی می‌زنند. ویروس آنفلوانزای فصل سرد در تابستان ۲۰۲۰ از راه رسید و دانشمندان از دلیل شیوع بیماری هپاتیت در کودکان در سال ۲۰۲۱ هم کاملا سر در نیاورده‌اند. آبله میمون هم که تا سال ۲۰۲۲، تنها شمار اندکی در خارج آفریقا را درگیر کرده بود، حالا در جهان جولان می‌دهد.
تاول‌هایی به بزرگی گوجه‌فرنگی هم از علایم رایج بیماری «دست، پا و دهان» نیست و بررسی این نکته که چرا تغییر این‌چنینی در اندازه تاول این بیماری ایجاد شده تا جایی که نام جدیدی برای این بیماری انتخاب شود، جالب است.
اما آن‌چنان هم جای نگرانی نیست. موارد ابتلا به این بیماری بالا نیست و می‌توان گفت شیوع آن احتمالا مهار شده است.